Ασφάλεια διαδικτύου στο δημοτικό μέσα από παιδικές παρουσιάσεις και απλά κουίζ. Απλοί τρόπο να μάθουμε στο παιδί την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο.
Από μία ιστοσελίδα που περιλαμβάνει πληροφορίες για την πληροφορική στο δημοτικό δεν θα μπορούσε να λείπει το ζήτημα της ασφάλειας διαδικτύου. Πρόκειται για ένα αρκετά περίπλοκο ζήτημα το οποίο δεν λύνεται με απαγορεύσεις και απειλές. Όταν μιλάμε για ασφάλεια διαδικτύου παιδιών τότε ουσιαστικά εννοούμε την ενημέρωση μαθητών δημοτικού πάνω στους κινδύνους που διατρέχουν. Το διαδίκτυο ένα πολύτιμο εργαλείο που μπορεί να μας προσφέρει πάρα πολλές γνώσεις αλλά και διασκέδαση. Είναι κρίμα να στερούμε αυτό τον πλούτο των πληροφοριών από τα παιδιά για λόγους ασφαλείας. Είναι αναγκαίο να μάθουν τα παιδιά από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού ποιοι είναι οι κίνδυνοι στο διαδίκτυο και πώς μπορούν να προστατευτούν απέναντι σε κάθε ηλεκτρονική απειλή.
Πολλοί γονείς δεν καταλαβαίνουν τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά τους μέσω διαδικτύου. Εάν μιλάγαμε για τον πραγματικό φυσικό κόσμο τότε οι κίνδυνοι είναι ορατοί σε όλους και οι γονείς τους γνωρίζουν και προστατεύουν τα παιδιά τους. Για παράδειγμα είναι αδιανόητο να αφήσουμε ένα παιδάκι του δημοτικού να πάρει το αστικό λεωφορείο, να κατέβει μόνο του στο κέντρο της Αθήνας και να γυρίσει πίσω. Όλοι γνωρίζουμε τους κινδύνους που θα περιλάμβανε αυτή η διαδικασία. Δυστυχώς όμως πολλοί γονείς δεν γνωρίζουν τους κινδύνους που περιλαμβάνει η πλοήγηση στο διαδίκτυο. Νομίζουν ότι εάν αφήσουν ένα μικρό παιδάκι μόνο του στον υπολογιστή τότε αυτό δεν θα πάθει τίποτα. Αυτό είναι μεγάλο λάθος και πλανώνται όσοι αγνοούν τους κινδύνους του διαδικτύου για παιδιά.
Από την άλλη υπάρχουν πολλοί γονείς οι οποίοι έχοντας ήδη η τεχνολογικά κενά πάνω στο θέμα του διαδικτύου αλλά και σε θέματα των υπολογιστών γενικότερα αδυνατούν να παρακολουθήσουν την εξέλιξη της τεχνολογίας. Θεωρούν ότι είναι μάταιος κόπος να αποκτήσουν γνώσεις πληροφορικής ώστε να επιβλέψουν οι ίδιοι τα παιδιά τους. Βεβαίως μία τέτοια διαδικασία θα ήταν ανούσια από τη στιγμή που υπάρχει το σχολείο. Τα παιδιά του δημοτικού εκπαιδεύονται ώστε να γνωρίζουν καλά τι μπορούν να πάθουν από κακή χρήση και άγνοια κινδύνων στο διαδίκτυο. Συνεπώς όταν έρθουν στο σπίτι για να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο πλέον είναι θωρακισμένα απέναντι στις διαδικτυακές απειλές. Δεν χρειάζεται να εκπαιδευτεί ο γονέας πάνω σε θέματα ασφάλειας διαδικτύου ώστε να προστατεύσει το παιδί του. Η δουλειά αυτή γίνεται πλέον από το δημοτικό σχολείο.
Η ασφάλεια διαδικτύου στο δημοτικό είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα στο οποίο προσθέτουν το λιθαράκι τους πολλοί εξειδικευμένοι επιστήμονες. Πρώτος από όλους ο καθηγητής πληροφορικής πρέπει να μεριμνήσει ώστε από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού τα παιδιά να είναι ενημερωμένα σχετικά με τις απειλές στο internet. Η ώρα της πληροφορικής αποτελεί ιδανική ευκαιρία να γίνει συζήτηση και εκπαίδευση πάνω στο θέμα της ασφάλειας των παιδιών στο διαδίκτυο. Είναι κοινό μυστικό πως όταν κάτι λέγεται μέσα στην τάξη γίνεται αποδεκτό από τα παιδιά τότε γίνεται κτήμα τους και το εφαρμόζουν πολύ πιο εύκολα και στην υπόλοιπη ζωή τους. Μια πολύ καλή ιδέα είναι να γίνουν παρουσιάσεις powerpoint σε παιδιά δημοτικού για την ασφάλεια. Ακόμα καλύτερη ιδέα είναι να κάνουν τα παιδιά μαθήματα powerpoint στο δημοτικό δημιουργώντας παρουσιάσεις με θέμα την ασφάλεια του διαδικτύου. Πολύ σημαντική επίσης είναι και η συμβολή του δασκάλου ή της δασκάλας της τάξης του δημοτικού. Πρόκειται για ένα πρόσωπο τα οποία τα παιδιά τον εμπιστεύεται με κλειστά μάτια. Οφείλει να μεριμνήσει ώστε τα παιδιά να καταλάβουν ότι το διαδίκτυο είναι ένα πολύτιμο και πολύ χρήσιμο εργαλείο να κρύβει και κάποιους κινδύνους τους οποίους πρέπει να αποφύγουν. Όταν ο δάσκαλος δείξει στα παιδιά στην πράξη τη σωστή χρήση του διαδικτύου τότε και τα παιδιά θα ακολουθήσουν το σωστό δρόμο.
Πολύ συχνά η αστυνομία διοργανώνει ημερίδες για την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Κάποιες από αυτές τις ημερίδες γίνονται σε φυσικό σχολικό χώρο. Δηλαδή με παρουσία των αστυνομικών στα σχολεία. Βεβαίως δεν είναι οι αστυνομικοί με τη στολή αλλά είναι αστυνομικοί που έχουνε κάνει ειδική εκπαίδευση και μπορούν να μιλήσουν σωστά στα παιδιά. Κάποιες άλλες ημερίδες γίνονται διαδικτυακά με χρήση εργαλείων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Είναι μία πολύ ωραία εφαρμογή του elearning. Σε συγκεκριμένο χρόνο και συγκεκριμένη διδακτική ώρα τα παιδιά μεταφέρονται στο εργαστήριο της πληροφορικής και μέσω προτζεκτορα παρακολουθούν εξειδικευμένους επιστήμονες από την αστυνομία με μεγάλη εμπειρία στην ασφάλεια διαδικτύου να μεταδίδουν τις γνώσεις τους. Αυτό αποτελεί μία πολύ ωραία εφαρμογή της τηλεεκπαίδευσης.
Η πρώτη και σημαντικότερη συμβουλή που πρέπει να δώσουμε στα παιδιά σχετικά με την ασφάλεια διαδικτύου είναι να μην αισθάνονται καμία αναστολή, καμία τύψη και καμία ενοχή προκειμένου να μοιραστούν οποιαδήποτε ανησυχία με ενήλικες. Πολλές φορές τα παιδιά όταν παίζουν στο διαδίκτυο παρασύρονται από κάποιους εικόνες που μπορεί να έχουν πονηρό ή θρησκευτικό ή προσυλητιστικο ή σατανιστικό ή κάθε άλλου τύπου περίεργο περιεχόμενο. Είναι πολλές οι φορές που ένα παιδί θέλει να κάνει μαγκιές και τα πατάει για να τα δείξει στους φίλους του. Η ακόμα μπορεί να το κάνει από απλή περιέργεια διότι να μην έχει ξαναδεί στη ζωή του τέτοιο πράγμα και να θέλει να δει τι είναι. Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ φυσιολογικό και ειναι βέβαιο πώς θα το κάνουν όλα τα παιδιά είτε επίτηδες είτε κατά λάθος. Το σημαντικό δεν είναι να μη γίνει το λάθος. Το σημαντικό είναι να δώσουμε στο παιδί τη σιγουριά ότι ο ενήλικας θα δώσει λύση. Είναι σημαντικό να γνωρίζει ένα παιδί όταν μοιραστεί την ανησυχία η τον κίνδυνο ή το φόβο με τον καθηγητή πληροφορικής τότε αυτός θα πράξει τα δέοντα και θα κινηθεί αναλόγως ώστε να προστατεύσει το παιδί και όχι να του κάνει παρατήρηση. Το ίδιο πρέπει να γνωρίζει για το γονέα του όταν βρίσκεται στο σπίτι. Εφόσον ένα παιδί έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο δεν μπορεί να είναι μονίμως από πάνω ο πατέρας και η μητέρα και να κοιτάει την οθόνη. Πολλές φορές το παιδί θα πλοηγηθεί μόνο του σε ιστοσελίδες. Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για την ασφάλεια στο διαδίκτυο είναι να γνωρίζει πως ότι δικαιούται να κάνει λάθος και μπορεί να το συζητήσει ελεύθερα με τους γονείς του. Άλλωστε όλοι οι κακόβουλοι και επίδοξοι κακοποιοί του διαδικτύου σε αυτό ακριβώς το φόβο ποντάρουν.
Ένα πολύ ωραίο παράδειγμα που μπορούμε να συζητήσουμε με τα παιδιά στην τάξη για να καταλάβουν τους κινδύνους του διαδικτύου είναι το εξής σενάριο. Ένα παιδί ανεβάζει τη φωτογραφία του στο διαδίκτυο. Ανεβάζει επίσης το όνομά του και το σχολείο στο οποίο πηγαίνει. Ένας κακόβουλος εγκληματίας θα μπορούσε να πάρει τη φωτογραφία για να φτιάξει ένα ψεύτικο προφίλ σε ένα κοινωνικό δίκτυο. Μέσω του ψεύτικου προφίλ καλεί τα παιδιά της συγκεκριμένης περιοχής και του συγκεκριμένου σχολείου να γίνουν φίλοι του. Πολλά παιδιά θα αρνηθούν αλλά υπάρχουν και κάποια που θα δεχτούν. Στη συνέχεια θα πρέπει να αφιερώσει αρκετό χρόνο για να κερδίσει την εμπιστοσύνη αυτών των παιδιών. Και όταν ένας κακόβουλος ενήλικας κερδίσει την εμπιστοσύνη των παιδιών τότε αρχίζει η πραγματική απειλή. Αξίζει τον κόπο να κάνουμε μία συζήτηση με τα παιδιά στην πράξη για το πώς θα αντιμετώπιζαν ένα τέτοιο ζήτημα. Για παράδειγμα πώς να είναι σίγουρα τα παιδιά ότι όλες οι επαφές που έχουν στα κοινωνικά δίκτυα είναι τα πραγματικά πρόσωπα που δηλώνουν. Στην ιστοσελίδα μας θα δημοσιεύσουμε πολλά άλλα σενάρια που αφορούν απειλές μέσω διαδικτύου.
Καλό είναι τα παιδιά να ενημερώνονται για τους κινδύνους του διαδικτύου και για την ασφάλεια στο ίντερνετ. Όμως το σημαντικότερο είναι να μάθουν τα παιδιά την πράξη τη σωστή χρήση του διαδικτύου. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί παίρνει τη συνειδητή απόφαση και λέει ότι τώρα μπαίνουν στο διαδίκτυο για να διασκεδάσω. Η ότι μπαινω στο διαδίκτυο για να βρω πληροφορίες. Συνειδητή χρήση με συγκεκριμένο χρόνο που έχει αρχή μέση και τέλος. Μία πολύ καλή ιδέα πάνω σε αυτά είναι τα παιχνίδια μαθηματικών γενικότερα τα εκπαιδευτικά παιχνίδια.
Το υπουργείο Παιδείας διαθέτει πολλά εκπαιδευτικά παιχνίδια τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο εργαστήριο πληροφορικής. Για παράδειγμα υπάρχουν καταπληκτικά παιχνίδια μαθηματικών στα οποία συγκλίνουν πολύ τα παιδιά. Είναι ευθύνη του καθηγητή πληροφορικής να μεταδώσει στα παιδιά τη γνώση ότι ο υπολογιστής είναι εργαλείο που μπορεί να μας βοηθήσει να μάθουμε καλύτερα τη γλώσσα ή τα μαθηματικά. Και βεβαίως η εξάσκηση του μαθητή πάνω στα παιχνίδια γνωσεων ανεβάζει τον πήχυ και θέλει όλο και καλύτερα παιχνίδια στην εκπαίδευση. Όταν όμως μιλάμε για εκπαιδευτικά παιχνίδια το ζητούμενο είναι τα καλύτερα παιχνίδια μάθησης να μεταβιβάσουν περισσότερη γνώση. Τότε μόνο μπορούμε να μιλάμε για πραγματικά χρήσιμα εκπαιδευτικά παιχνίδια.